Σενάρια πραγματικής ζωής με έμφαση σε καθημερινές καταστάσεις που μπορούν να βοηθήσουν τους μαθητές/τριες να κατανοήσουν και να εφαρμόσουν βασικές αρχές που σχετίζονται με το διάλογο και την επίλυση προβλημάτων

Η δραστηριότητα αυτή περιλαμβάνει παιχνίδια ρόλων που βοηθούν τους μαθητές/τριες να παρατηρήσουν και να συμμετάσχουν σε καθημερινές καταστάσεις, όπου θα εξετάσουν διάφορα σενάρια φιλίας/συγκρούσεων και πώς μπορούν να επιλυθούν με βάση τον σεβασμό, τη βοήθεια, την ευγένεια και τη δικαιοσύνη.

Μαθησιακοί στόχοι

Συμμετέχοντας σε αυτή τη δραστηριότητα, οι μαθητές/τριες θα:

45 – 60 λεπτά

Συντονιστής/τρια(-ές/τριες): Ένας/μία ή δύο καθηγητές/τριες δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης
Ομάδα-στόχος: 6-20 μαθητές/τριες, ηλικίας 12+, χωρισμένοι/ες σε ομάδες των 3-4 ατόμων

• One printed copy of a chosen scenario per team 
• Papers and pencils (optional)
• Classroom board or flipchart

Προετοιμασία για το εκπαιδευτικό προσωπικό και τους μαθητές/τριες

Βασικοί όροι – βασικές κατευθύνσεις για τους μαθητές/τριες

Ως εκπαιδευτικός, σκεφτείτε να γράψετε ορισμένους βασικούς κανόνες στον πίνακα πριν από το μάθημα για να εισαγάγετε το λεξιλόγιο και να αυξήσετε την κατανόηση.

Αυτό θα μπορούσε επίσης να χρησιμοποιηθεί ως εισαγωγική δραστηριότητα ανταλλαγής ιδεών: Ο/η εκπαιδευτικός μπορεί να γράψει τους όρους, ζητώντας από την τάξη να σκεφτεί και να ανταλλάξει ιδέες για να τους ορίσει και στη συνέχεια να συμφωνήσουν όλοι μαζί στους καλύτερους ορισμούς.

• ΦΙΛΙΑ/ΦΙΛΟΙ: Είμαστε φίλοι/ες με ανθρώπους με τους οποίους αισθανόμαστε συνδεδεμένοι/ες, απολαμβάνουμε να περνάμε χρόνο μαζί τους, τους σεβόμαστε και τους εμπιστευόμαστε.
• ΦΡΟΝΤΙΔΑ: Το να αισθανόμαστε και να δείχνουμε καλοσύνη και ενδιαφέρον για τους άλλους ανθρώπους.
• ΣΕΒΑΣΜΟΣ: Αποδοχή των άλλων ανθρώπων γι’ αυτό που είναι, ακόμη και όταν είναι διαφορετικοί από εμάς ή δεν συμφωνούμε μαζί τους. Το να εκτιμάμε ο ένας τα συναισθήματα και τις ανάγκες του άλλου. Το να αντιμετωπίζουμε τους ανθρώπους, τα μέρη και τα πράγματα με ευγένεια, δίνοντας ιδιαίτερη προσοχή.
• ΒΟΗΘΕΙΑ: Βοήθεια ή εξυπηρέτηση με ευγενικό, υποστηρικτικό τρόπο.
• ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ: Η μεταχείριση των ανθρώπων με τρόπο που δεν ευνοεί κάποιους έναντι άλλων.
• ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗ: η ικανότητα που μας επιτρέπει να βλέπουμε τον κόσμο από την οπτική γωνία ενός άλλου ατόμου και να αναπτύσσουμε συμπόνια για τους άλλους.

 Κατά τη διάρκεια της άσκησης, οι μαθητές/τριες μπορεί να θελήσουν να:

• σημειώνουν σε κάρτες/χαρτιά για να θυμούνται τις ατάκες τους, 
• τους υπενθυμίζεται ποια είναι τα κατάλληλα επίπεδα θορύβου κατά τη διάρκεια των παιχνιδιών ρόλων- Το να έχουν οι μαθητές/τριες σε διαφορετικά σημεία της αίθουσας ή να βρεθεί ένας μεγάλος χώρος π.χ. στο γυμναστήριο θα βοηθήσει να μην αποσπώνται ο ένας από τον άλλον.

Μεθοδολογία – Βήματα υλοποίησης για το εκπαιδευτικό προσωπικό

1. Χωρίστε τους μαθητές/τριες σε ομάδες των 3 ή 4 ατόμων και δώστε σε κάθε ομάδα ένα παιχνίδι ρόλων. Σημειώστε πόσοι μαθητές/τριες χρειάζονται για κάθε παιχνίδι ρόλων.
2. Παρουσιάστε τη δραστηριότητα, χρησιμοποιώντας απλές λέξεις, όπως αυτό: «Σήμερα θα κάνουμε κάποια παιχνίδια ρόλων που βασίζονται σε κάποια συγκεκριμένα σενάρια της πραγματικής ζωής. Σε κάθε ομάδα έχει δοθεί ένα παιχνίδι ρόλων που λέει πόσοι μαθητές/τριες χρειάζονται. Μπορείτε να αλλάξετε τα ονόματα, καθώς και το αν πρόκειται για αγόρι ή κορίτσι ανάλογα με το ποιος είναι στην ομάδα σας. Μη διστάσετε να αλλάξετε λίγο την κατάσταση, αν θέλετε, και δείξτε δημιουργικότητα! Βεβαιωθείτε ότι θα εφαρμόσετε τις βασικές αξίες που έχουμε ήδη συζητήσει και αφήστε τις να σας καθοδηγήσουν ώστε να βρείτε την καλύτερη λύση σε κάθε κατάσταση! Ο καθένας/καθεμία χρειάζεται να έχει ένα ρόλο και αν θέλετε, μπορείτε να γράψετε τις ατάκες σας σε ένα χαρτί που θα σας βοηθήσει κατά τη διάρκεια της παράστασης. Θα έχετε 5-7 λεπτά για να δημιουργήσετε το παιχνίδι ρόλων σας και στη συνέχεια θα το παρουσιάσετε στην υπόλοιπη τάξη. Το παιχνίδι ρόλων σας θα πρέπει να διαρκεί περίπου 2-3 λεπτά».
3. Μοιράστε ένα εκτυπωμένο σενάριο ανά ομάδα:

Σενάρια

Ιστορία A για 3 άτομα

Η Μαίρη και ο Νίκος πάνε στην ίδια τάξη και κάνουν καλή παρέα και τους αρέσει να κάνουν τα ίδια πράγματα: τους αρέσει να διαβάζουν κόμικς και ενδιαφέρονται επίσης για την επιστήμη. Ο Αμίρ είναι ένας νέος μαθητής από μια ξένη χώρα. Ο Νίκος θέλει να γνωρίσει καλύτερα τον Αμίρ και να προσπαθήσει όλοι να γίνουν φίλοι, αλλά η Μαίρη διστάζει. Δημιουργήστε ένα παιχνίδι ρόλων που να δείχνει πώς η Μαίρη και ο Νίκος μπορούν να βρουν τι πρέπει να κάνουν ώστε να κάνουν τον Αμίρ να νιώσει ευπρόσδεκτος στο σχολείο.

Ιστορία B για 4 άτομα

Κατά τη διάρκεια του μαθήματος της γυμναστικής, ο Καμίλο, ο Στέφανος και ο Αντρέας παίζουν μπάσκετ και η Σοφία θέλει να παίξει μαζί τους. Ο Καμίλο και ο Στέφανος θέλουν να τη συμπεριλάβουν στο παιχνίδι τους, αλλά ο Αντρέας όχι. Δημιουργήστε ένα παιχνίδι ρόλων που να δείχνει πώς οι φίλοι μπορούν να συνεργαστούν με την ομάδα για να συμπεριλάβουν με επιτυχία τη Σοφία στο παιχνίδι τους. 

Ιστορία Γ για 4 άτομα

Η Τζούλιετ και ο Κλωντ απολαμβάνουν να ακούν ροκ μουσική, να μαγειρεύουν και να βλέπουν ταινίες. Στον Πίτερ και την Κριστίν αρέσει ο κινηματογράφος, τα βιντεοπαιχνίδια και ο χορός. Όταν οι τέσσερις φίλοι είναι μαζί και έχουν κουραστεί να βλέπουν ταινίες, μερικές φορές είναι δύσκολο να βρουν να κάνουν κάτι που να αρέσει σε όλους. Δημιουργήστε ένα παιχνίδι ρόλων που δείχνει πώς οι φίλοι μπορούν να βρουν τι να κάνουν όταν είναι όλοι μαζί.

Απολογισμός και αξιολόγηση

Ερωτήσεις αξιολόγησης

• Ποιες ιδιότητες – αξίες είναι σημαντικές όταν λύνετε ένα πρόβλημα με έναν φίλο/μία φίλη ή συνομήλικα άτομα;
• Τι σχέση έχουν η δικαιοσύνη, ο σεβασμός και η φροντίδα με την επίλυση προβλημάτων;
• Ποια ήταν η λύση και το σενάριο με το οποίο συμφωνήσατε περισσότερο;

Ερωτήσεις για προβληματισμό

• Πώς αισθανθήκατε κατά τη διάρκεια της δραστηριότητας;
• Αν έχουμε ένα πρόβλημα ή ζήτημα με κάποιον που δεν είναι φίλος/η μας, επιλύουμε το πρόβλημα με τον ίδιο τρόπο που θα το επιλύαμε με έναν φίλο/μία φίλη;
• Πρέπει να αντιμετωπίζουμε τους φίλους/ες και την οικογένεια διαφορετικά;
• Τι πρέπει να κάνετε αν εσείς ενεργείτε με σεβασμό, αλλά το άλλο άτομο δεν το κάνει;

Κλείσιμο της δραστηριότητας

«Σήμερα είδαμε τον σεβασμό, την ενσυναίσθηση και την καλοσύνη στην πράξη. Είδαμε πώς μπορούμε να αντιμετωπίσουμε δύσκολες καταστάσεις και σενάρια ακολουθώντας βασικές αξίες που προωθούν τον διάλογο, τη συνεργασία και την επίλυση προβλημάτων. Δεν είναι πάντα εύκολο, αλλά τώρα έχουμε κάποια εμπειρία παρακολουθώντας τους άλλους και δρώντας οι ίδιοι».

• Πόσο δύσκολο/εύκολο ήταν να παίξετε το ρόλο σας; Γιατί;
• Είχατε αμφιβολίες κατά την εκτέλεση του ρόλου σας; Ποιες ήταν αυτές;

Προσαρμοσμένο από:

Random Acts of Kindness Foundation. (n.d.). Act It Out Role-Plays – Friendship Unit. Redlands Unified School District – California. 

https://www.redlandsusd.net/cms/lib/CA01900901/Centricity/Domain/4821/4_friendship_act_it_out_role_plays.pdf

Center for Excellence in Learning and Teaching. (2018). Inclusive classroom scenarios. Iowa State University. https://www.celt.iastate.edu/wp-content/uploads/2018/05/ScenariosInclusiveClassroom.pdf 

Random Acts of Kindness Foundation. (n.d.). 20 role-play activities. Mountain View School District.

https://www.mvsd.net/site/handlers/filedownload.ashx?moduleinstanceid=36&dataid=519&FileName=20-role-play-activities.pdf