Sınıfta anlaşmazlığa neden olan konuları ele almanın önemi konusunda öğretmenlerin farkındalığını artırmak

“Eğitim Yoluyla Anlaşmazlığa Neden Olan Konuları Yönetme: neden önemlidir” etkinliği, öğretmenlerin sınıfta anlaşmazlığa neden olan konuları gündeme getirmenin önemini anlamalarına yardımcı olur. Öğretmenler, hangi konuların anlaşmazlığa neden olduğunu değerlendirecek ve bu konuları öğretmenin zorluklarını tartışacaktır.

Hedefler

Etkinliği tamamladıktan sonra öğretmenler:

30 – 45 dakika

Yönetici(ler): Bir veya iki yetişkin eğitmen

Hedef Kitle: 6-12 Öğretmen/eğitmen

Metodoloji –aşamalar

Basit kelimelerle egzersizin amacını açıklayın: “Bu etkinlik sırasında, sınıfta anlaşmazlığa neden olan konuları ele almanın önemini konuşacağız, bu konularla ilgili karşılaşılan zorlukları ve olası çözümleri keşfedeceğiz.”

Temel kuralları belirleyin: Katılımcılara, burasının herkesin ne söylediğine saygı gösterildiği, sözü kesilmeden ya da gülmeden dinlenildiği açık bir alan olduğunu açıklayın. Herkesin katkısı eşit derecede değerlidir ve hiçbir fikir kötü değildir.

Katılımcılardan toplumlarda anlaşmazlığa yol açabilecek konulara örnekler vermelerini isteyin. Bu konuları yazı tahtası, karton ya da dijital anket aracı kullanarak bir kelime bulutu oluşturabilirsiniz. Örneğin: din, ırk, yetenekler, cinsellik, yiyecek, siyaset vb.

Anlaşmazlığa neden olan ifadeler listesi hazırlayın ve katılımcılardan, karşılaştıkları veya akıllarına gelebilecek ek ifadeler paylaşmalarını isteyin. Cinsiyet, ırk, cinsellik ve yetenekler üzerine odaklanın. Örneğin:

• Ulusal sınırlar tüm mültecilere ve göçmenlere açık olmalıdır.
• Kişiler, cinsiyet kimliklerine göre (örneğin, trans kadınların kadınlar tuvaletini kullanması gibi) umumi tuvaletlere erişebilmelidir.
• Okullarda kapsamlı cinsel eğitim verilmelidir.
• Engelli öğrenciler, genel eğitim sınıflarına dahil edilmelidir.

Katılımcılara, anlaşmazlığa neden olan konuların güçlü duygulara neden olduğunu ve toplumları böldüğünü açıklayın. Tek bir tanımı yoktur, fakat bazı ortak özellikleri vardır. Genel olarak, anlaşmazlığa neden olan konular değer ve görüşe dayalı yargıları içerir, insanlar için önemlidir ve kanıtlarla çözemeyebiliriz (Claire & Holden, 2007; Wellington, 1986). Bu konular tartışmaya kapalı, açık ya da arada bir yerde olabilir. Hand (2008)’e göre, anlaşmazlığa neden olan konular iki rasyonel karşıt görüşe sahip olabilir; bunlar tartışmaya açık sorular olarak değerlendirilebilir. Örneğin, Holokost’un varlığı gibi ampirik (veya bilimsel) olarak çözümlenmiş konular artık tartışmaya açık konular değildir. Bir sorunun tartışmaya açık mı yoksa çözümlenmiş mi olduğu zamanla değişir (Hess, 2010). Örneğin, “Kadınlar oy kullanmalı mı?” sorusu bir zamanlar tartışmaya açıktı, ancak şimdi geniş bir fikir birliğiyle çözümlenmiştir; bu yüzden artık anlaşmazlığa neden olan bir konu olarak kabul edilmesi yanlıştır.

Öğretmenlerden, her bir argüman için lehinde ve aleyhinde olan görüşleri belirten bir zihin haritası (kâğıt üzerinde veya dijital olarak) oluşturmalarını isteyin. Bu noktada, insanların önyargılarını örtmek için kullandıkları hem geçerli hem de yanlış yorumlanmış kanıtları belirtebilirler. Örneğin, kapalı ulusal sınırlar lehinde olan biri, tüm mültecilerin ve göçmenlerin suçlu olduğuna (stereotip) kuvvetle inanabilir. Açık ulusal sınırlar lehinde olan biri ise, göçmenlerin ve mültecilerin topluma olumlu katkılar sağladığını savunabilir.

Öğretmenleri 3-4 kişilik küçük gruplara ayırın. Gruplarında aşağıdaki soruları cevaplamaları gerekecek:

• Irk, cinsiyet, cinsellik ve yeteneklerle ilgili anlaşmazlığa neden olan konuları sınıfta ele almak neden önemlidir? Bu tür konuları tanıtmanın en az 4 faydasını ya da ele alınmamasının olumsuz sonuçlarını belirleyin.
• Bu konularla ilgilenmek, öğrencilerin öğrenme deneyimlerine ve kişisel gelişimlerine nasıl katkıda bulunabilir?
• Anlaşmazlığa neden olan konuları öğretmek ne tür zorluklara yol açar? Bu zorlukların üstesinden nasıl gelebiliriz?

Anlaşmazlığa neden olan konuları ele almanın pek çok faydası vardır (Council of Europe, 2016):

• Gençleri demokratik vatandaşlığa katılmaya hazırlar, okulu gerçek hayatla ilişkilendirir ve gençlerin sosyal ve politik eğitimini geliştirir. Örneğin, öğrencilerin anlaşmazlığa neden olan konularda karar vermek için çokça pratik yapmaları, demokraside etkin bir şekilde yer almaları için gereklidir.
• Farklı konuları (sosyal, ırk, cinsiyet, kültürel ve tarihi çalışmalar gibi) ilişkilendirerek disiplinler arası bilgi ve bütüncül kişisel gelişimi teşvik eder.
• Genç öğrencilerin kanıtları ve argümanları değerlendirme, önyargıları tespit etme ve akıl yürütme ve kanıtlarla kendi yargılarını oluşturma becerilerini geliştirir. Bu, genç öğrencilerin tükettikleri bilgileri eleştirel bir şekilde değerlendirmeleri için medya okuryazarlığını da kapsar.
• Genç öğrencilerin duygularını keşfetmelerine ve değerlerini belirlemelerine yardımcı olur, anlaşmazlıkların insan haklarını ihlal ettiği durumlarda, savunmasız bireylerin müttefikleri ve insan haklarının koruyucuları olmalarını sağlar.
• Tüm öğrencilerin kendilerini ifade edebileceği güvenli, kapsayıcı ve destekleyici bir ortam yaratır; öğretmenler, öğrencilerin gündeme getirebileceği anlaşmazlıkları, konudan bağımsız olarak proaktif bir şekilde ele alabilirler.

Öğretmenlerin karşılaşabileceği zorluklar şunlardır:

• Bir konuyu daha açık (öğrencilerin birden fazla bakış açısını görmesi için) veya daha çözümlenmiş (öğrencilerin doğru olarak sunulan tek bir görüşü oluşturması için) olarak sunmak.
• Öğretmenlerin öğrencilerini belirli bir bakış açısına yönlendirmeye çalıştığını düşünen ebeveynler ve daha geniş topluluk tarafından dirençle karşılaşmak (bir gündem dayatma).
• Kendisinin veya öğrencilerinin hissedebileceği rahatsız edici duygular.

Bu zorlukların üstesinden gelmek için ipuçları:

• Hazırlık: Öğrencilerin güvenli ve kapsayıcı bir ortamda anlaşmazlığa neden olan konuları anlamalarını sağlayın. Hangi konuların daha tartışmaya açık, hangilerinin daha çözümlenmiş olduğunu anlatın
• Öğrenme hedefini belirleme: Öğrencilerin demokratik diyaloğa katılmaları ve kendi görüşlerini oluşturmaya başlamaları için daha açık bir tartışmayı mı yoksa önyargıları/stereotipleri tanımlamaları için daha çözümlenmiş bir tartışmayı mı kullanacağınızı belirleyin. Tartışmayı değil, düşünmeyi teşvik etmek için bir konuyu soru şeklinde çerçeveleyin. Örneğin, “Transgender sporcular cinsiyet kimliklerine göre spor yarışmalarına katılmalı mı?” demek yerine, “Sporlarda kapsayıcılığı nasıl teşvik edebiliriz ve adil rekabeti nasıl koruyabiliriz?” diye sorabilirsiniz. Öğretmenler, öğrencilerin sorgulamalarını yönlendirmeli, kendi görüşlerini dayatmamalıdır.
• Kaliteli müfredat materyallerine sahip olun.
• Öğrencilerin bu tartışmalara katılmaları için belirli tartışma modelleri kullanın.
• Öğrencilerinizi, arka planlarını ve bakış açılarını etkileyebilecek kültürel inançlarını tanıyın.
• Anlaşmazlığa neden olan konuları tanıtmanın ve ele almanın amacının öğrencilere demokratik bir toplumda akıllıca yaşamayı öğretmek olduğunu, kendi görüşlerinizi dayatmak olmadığını ebeveynlere/velilere açıklayın.

Katılımcılara yansıtıcı sorular sorarak etkinliği sonlandırın:

• Bu etkinlik sizi nasıl hissettirdi?
• Takımınızla birlikte nasıl çalıştınız?
• Sınıfta anlaşmazlığa neden olan konuları tanıtmak ve ele almak konusunda ne kadar kendinize güveniyorsunuz?

• Sınıf ortamı:
  • Sınıf ya da tahta ve tahta kalemleri
  • Dijital zihin haritası oluşturma aracı (örneğin, MindMup)

  Çevrimiçi öğrenme ortamı:

  • Dijital zihin haritası oluşturma aracı (örneğin, MindMup)
  • Platforma bağlı olarak diğer katılımcılarla bir beyaz tahta paylaşımı yapılabilen bir özellik (örneğin, Zoom veya Webex gibi platformlarda bu özelliği nasıl kullanacağınızı öğrenmek için talimatları arayabilirsiniz)
  • Alternatif olarak, çevrimiçi ortamda Google Doküman veya Dropbox Paper gibi paylaşılan belge platformlarını kullanabilirsiniz.
  • Google Drive’dan dosya paylaşımı yapma talimatları  https://support.google.com/docs/answer/2494822.

  Dropbox Paper belgesinin nasıl oluşturulacağına ilişkin talimatlar
  https://help.dropbox.com/files-folders/paper/create-doc

Bu aktivitenin ilham kaynağı, Avrupa’daki okullarda tartışmalı konuların öğretilmesini desteklemek ve teşvik etmek amacıyla Avrupa Konseyi’nin bir eğitim paketi olan  Living with Controversy – Teaching Controversial Issues Through Education for Democratic Citizenship and Human Rights (EDC/HRE), 

• Çözümlenmiş ve açık tartışmalar arasındaki farkı tanımaya yönelik bir etkinlik: Copy of Controversial Conversations 1: Open and Settled Questions.docx – Google Docs
• Teaching About Controversial Topics (Issues), Diana Hess,  çözümlenmiş ve açık tartışmaları açıklayan ve tanımlayan bir video olup, öğrencileri siyasi odaklı tartışmalı konular etrafında tartışmalara dahil etmeye yönelik uygulamalar içerir.
• Difficult Dialogues, Center for Teaching, Vanderbilt U, “gündelik konular” tartışmalarının nasıl öğretileceği ve yaklaşılacağına dair bir uygulama kılavuzu.
• Collaborative deliberation in the classroom, Barton & Ho, 2023, anlaşmazlığa neden olan konulara problem odaklı bir yaklaşım.