Καλλιέργεια μιας κουλτούρας εποικοδομητικής επικοινωνίας και δημοκρατικού διαλόγου μεταξύ εκπαιδευτικών/ενηλίκων μαθητών (ή μαθητών δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, αν η δραστηριότητα προσαρμοστεί ανάλογα)

Το «ανθισμένο λουλούδι της καλής επικοινωνίας» μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως δραστηριότητα ανάπτυξης του ομαδικού πνεύματος για εκπαιδευτικούς/ ενήλικες μαθητές, βοηθώντας τους να αναστοχαστούν και στη συνέχεια να συζητήσουν σε ομάδες τις βασικές αξίες και τις χρήσιμες συμβουλές που προωθούν τον εποικοδομητικό διάλογο.

Αυτή η δραστηριότητα μπορεί επίσης να προσαρμοστεί για να απευθυνθεί σε μαθητές και μαθήτριες δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, βοηθώντας τους να δημιουργήσουν το «εκπαιδευτικό συμβόλαιο» της τάξης τους με τη μορφή μιας αφίσας λουλουδιών που μπορεί να διακοσμήσει τον τοίχο.

Μαθησιακοί στόχοι

30 – 45 λεπτά

Συντονιστής/τρια(-ές/τριες): Ένας/μία ή δύο εκπαιδευτές/τριες ενηλίκων
Ομάδα-στόχος: 6-12 εκπαιδευτικοί

Μεθοδολογία – βήματα υλοποίησης

Εξηγήστε στους συμμετέχοντες τον στόχο της άσκησης, π.χ.: «Κατά τη διάρκεια αυτής της δραστηριότητας, θα αναστοχαστούμε και στη συνέχεια θα συνεργαστούμε για να συζητήσουμε και να συμφωνήσουμε σε σημαντικές αξίες και χρήσιμες συμβουλές που μας βοηθούν να επικοινωνούμε πιο αποτελεσματικά/να έχουμε εποικοδομητικό διάλογο με άλλους ανθρώπους».

Καθορίστε βασικούς κανόνες. Εξηγήστε στους συμμετέχοντες/ουσες ότι πρόκειται για έναν ελεύθερο, ασφαλή και ανοιχτό χώρο, ότι η συμβολή όλων εκτιμάται εξίσου και ότι καμία ιδέα δεν είναι κακή, αρκεί να δείχνουμε σεβασμό και καλή διάθεση μεταξύ μας.

Ζητήστε από κάθε συμμετέχοντα/ουσα να αφιερώσει 3-5 λεπτά και να σκεφτεί τις δικές του/της αξίες που προάγουν την καλή επικοινωνία και τον γόνιμο διάλογο και στη συνέχεια να ζωγραφίσει ένα λουλούδι και να τοποθετήσει στα διάφορα μέρη του (π.χ. ρίζες, μίσχο, φύλλο, πυρήνα, πέταλα) τις προαναφερθείσες αξίες. Κάθε συμμετέχων/ουσα είναι ελεύθερος/η να αποφασίσει ποια μέρη θα περιλαμβάνει το λουλούδι του, πόσα πέταλα θα έχει κ.λπ. (π.χ. κάποιοι συμμετέχοντες μπορεί να σχεδιάσουν ρίζες, άλλοι όχι, κάποιοι μπορεί να σχεδιάσουν μόνο ένα φύλλο, ενώ άλλοι 2 ή περισσότερα).

Δημιουργήστε υποομάδες των 3-4 συμμετεχόντων/ουσών η καθεμία και δώστε τους 10-15 λεπτά για να συζητήσουν, να ανταλλάξουν τις απαντήσεις τους και να δημιουργήσουν από κοινού ένα μόνο λουλούδι με χαρακτηριστικά και αξίες που ανακάλυψαν ότι μοιράζονται όλοι, δηλ. με αναφορά σε συμβουλές και αξίες που συμφωνούν να συμπεριλάβουν όλοι και όλες.

Στη συνέχεια, κάθε υποομάδα θα αποφασίσει έναν ή μία εκπρόσωπο της ομάδας της, που θα παρουσιάσει το λουλούδι της στην ολομέλεια.

Ως συντονιστής/τρια, μπορείτε να συγκρίνετε τα λουλούδια και με τη συμβολή όλων των συμμετεχόντων/ουσών να δημιουργήσετε ένα κοινό λουλούδι που να αντιπροσωπεύει όλη την ομάδα.

Κατά τη διαδικασία δημιουργίας αυτού του κοινού λουλουδιού, ως συντονιστής/τρια, μπορείτε να ανοίξετε μια συζήτηση σχετικά με το ποιες σημαντικές αξίες, χρήσιμες συμβουλές και βασικές δεξιότητες χρειαζόμαστε για την αποτελεσματική επικοινωνία. Επιπλέον, μπορεί να συζητηθεί πώς θα μπορούσε να αναπτυχθεί μια ομαδική ταυτότητα σε ένα ποικιλόμορφο σχολείο, βασισμένη σε αξίες και σχέσεις που συνδέουν τα μέλη της σχολικής κοινότητας κάτω από την ομπρέλα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της δημοκρατίας.

Ολοκληρώστε τη δραστηριότητα θέτοντας στους συμμετέχοντες/ουσες ερωτήσεις όπως οι ακόλουθες: Πώς σας έκανε να νιώσετε η δραστηριότητα; Ήταν κάτι που σας εξέπληξε; Πώς συνεργάστηκε η ομάδα σας; Πόσο εύκολο είναι για το εκπαιδευτικό προσωπικό να προωθήσει αυτές τις αξίες/να δώσει ένα καλό παράδειγμα;

• Φύλλα χαρτιού, μολύβια/μαρκαδόροι για όλους τους συμμετέχοντες/ουσες και στη συνέχεια για κάθε ομάδα
• Σχολικός πίνακας ή πίνακας παρουσιάσεων και μαρκαδόροι για τον συντονιστή/τρια

Η δραστηριότητα αυτή βασίζεται στη δραστηριότητα «Το λουλούδι μου και το λουλούδι μας» του Συμβουλίου της Ευρώπης (2021). ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΣΥΓΚΡΟΥΣΕΩΝ ΣΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΓΙΑ ΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΓΩΓΗ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ: Ειρηνική συνύπαρξη και επικοινωνία, επίλυση συγκρούσεων, κοινωνική κινητοποίηση. Μια εκπαιδευτική εργαλειοθήκη για εκπαιδευτικούς. Αναπτύχθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος “Sharing Knowledge, Handling Controversy in Schools of Greece, North Macedonia and Bulgaria”. Συγγραφείς: Α. Τέλλιου, Κ. Πάντζιου, A. Radevska, G. Decheva, T. Hristova, Sept. 2021. https://skhc.antigone.gr/wp-content/uploads/2021/11/SKHC-Toolkit_ENG_FINAL.pdf.

Headlee, C. (2016). «10 τρόποι για να κάνετε μια καλύτερη συζήτηση». Βίντεο TED διαθέσιμο στη διεύθυνση https://www.youtube.com/watch?v=R1vskiVDwl4 (υπότιτλοι σε 43 γλώσσες).
Indeed (2023). “19 Characteristics of Good Communicators (With Tips)”. Indeed editorial team, 4/2/2023. Διαθέσιμο στο διαδίκτυο στη διεύθυνση https://www.indeed.com/career-advice/career-development/good-communicator-characteristics